Te snelle a-pionnen kosten een matchpunt

[Event "SHTV 1 – Schaakmat Westland 1"]
[Site "KNSB-competitie 3e klasse D"]
[Date "2024.11.09"]
[Round "3.4"]
[White "Van der Togt, Twan"]
[Black "Van Dijk, Timon"]
[Result "1-0"]
[ECO "B49"]
[Annotator "Wouter"]
[PlyCount "57"]
[EventDate "2024.??.??"]
[SourceVersionDate "2024.11.09"]
[FEN "1rbr2k1/2q1b1pp/p1p5/1p2pPPB/2n1P3/P1N5/1PP5/R1B1QRK1 b - - 0 20"]

20... Bc5+ {Nog een verdediger weghalen bij de koning blijkt niet zo verstandig} (20... g6 {
lijkt een verstandiger keuze. Alle pionnen afruilen leidt tot} 21. fxg6 hxg6
22. Bxg6 Qd7 23. Qh4 Qg4+ {en wit heeft wel een plusje, maar het is nog niet
beslist}) 21. Kh2 Qb6 22. Qh4 Be3 (22... Nd2 {Is ook beter voor wit, maar wel
een stuk hardnekkiger. De aanval op Tf1 remt de witte aanval even af.}) 23. Bg6
h6 (23... hxg6 24. fxg6 {en zwart moet de dame geven om direct mat te
voorkomen.}) 24. gxh6 Nd2 {Nu wel, maar het is al te laat.} 25. hxg7 $1 {
Wit heeft zijn toren niet meer nodig en kan deze zelfs met schaak laten slaan..
} Nxf1+ 26. Kh3 Kxg7 27. Qe7+ Kh6 28. Qh7+ Kg5 29. Qh4# {Fraai gespeeld!} 1-0

Minder fraai was het bij Sander. Deze keer heb ik het cruciale moment denk ik wel gezien, want dat vond al plaats op zet 6 en de bijbehorende stelling stond vrij lang op het bord. Sander koos met zwart een wat ongebruikelijke opstelling, die hij waarschijnlijk niet snel zal herhalen. Al na zes zetten viel wit met loper en paard f7 aan. Omdat ook de dame hieraan mee kon doen, was dit punt al niet meer zonder schade te verdedigen. Sander offerde een pion en wist de witte storm daarna af te weren. Maar ja, wit had nog wel steeds die pion meer en actievere stukken, waardoor zwart ook geen tegenspel kon krijgen. Een vrij geruisloze nederlaag volgens mij.

De tussenstand van 1½-1½ bood desondanks prima perspectieven. Daniël en ondergetekende stonden duidelijk beter en bij Tobias, Bart en Michael leek er niets aan de hand. Het zou anders lopen.

Michael maakte aan bord 8 zijn debuut in het eerste en stond al snel een dame voor. Maar omdat de witte dame in een penning stond, kon deze door zwart op een willekeurig moment teruggewonnen worden. Dat moment liet een zet of vijf op zich wachten. Er resteerde een eindspel met voor allebei een toren, twee paarden en zeven pionnen. Nogal gelijk, maar er was wel een verschil van misschien wel 60 jaar ervaring (waarbij de zwartspeler ook nog eens lange tijd meer dan 2200 rating had) en zwart buitte dit maximaal uit door rustig af te wachten. De witte stukken leken iets actiever en Michael ging op de damevleugel op pionnenjacht. Michael won uiteindelijk geen pion, maar bracht wel zijn toren in de problemen, waardoor zwart het initiatief overnam. De een-na-laatste keer dat ik de stelling zag, leek de witte toren nog ontsnapt uit de zwarte klauwen op de damevleugel, maar enige tijd waren een stel paarden en wat pionnen afgeruild, maar had zwart alsnog een kwaliteit meer. Dat leverde Michael dus een nederlaag op. Jammer, volgende keer vast beter.

Ook bij Tobias won realisme het van ambitie. In de Duitse competitie had hij grootmeesters op remise gehouden, maar Menno Pietersma bleek andere koek. Na een fianchetto met korte rokade door Tobias ging zwart direct met zijn h-pion naar voren. Als argeloze toeschouwer dacht ik dat dit voorkomen moest worden. Tobias richtte zich op de andere kant van het bord en liet toe dat de h-lijn openging, maar een echt probleem leek dit toch ook niet te zijn. De partij vorderde, er gingen steeds meer stukken van het bord en Tobias kreeg een prettige pionnenmeerderheid op de damevleugel. Net toen hij die in beweging leek te kunnen zetten, kwam zwart ineens toch vervaarlijk opzetten op de koningsvleugel. De gecombineerde kracht van dame, toren en loper bleek moeilijk te weerstaan. Mij leek dat hij er aanvankelijk goed uitkwam, maar uiteindelijk kostte dit toch twee pionnen en daarmee was de partij beslist.

Ook bij mij bleek een meerderheid op de damevleugel niet zo veelbelovend als deze had kunnen zijn. Na een matige gespeeld begin van de partij wist ik ineens wat tegenkansen te krijgen. Ik pakte een pion, wit besteedde 32,5 van zijn 33 resterende minuten aan het uitrekenen van alle varianten en kwam niet verder dan een afwikkeling naar een voor zwart veel beter eindspel. In de tijdnoodfase ging het aan beide zijden niet optimaal, maar op zet 38 stond er toch echt een voor mij gewonnen stelling op het bord met zwarte vrijpionnen op a3 en b5. In plaats van principieel de tweede pion erbij te halen, schoof ik mijn a-pion door naar a2, waarna het ineens een stuk lastiger bleek om voortgang te boeken. Een blunder op de laatste zet voor de tijdcontrole gaf helaas de winst weg en een volgende blunder op de eerste zet na de tijdcontrole ook de remise. Treurig. Het duurde nog wel bijna 80 zetten, maar de onvermijdelijke nederlaag kwam er toch.

[Event "SHTV 1 – Schaakmat Westland 1"]
[Site "KNSB-competitie 3e klasse D"]
[Date "2024.11.09"]
[Round "3.1"]
[White "Van Woerden, Michiel"]
[Black "Noordkamp, Wouter"]
[Result "1-0"]
[ECO "E16"]
[Annotator "Wouter"]
[PlyCount "153"]
[EventDate "2024.??.??"]
[SourceVersionDate "2024.11.09"]
[FEN "4qrk1/2p2ppp/1p2pn2/rP1pN3/p1PPb3/Q5P1/P3PP1P/2RR1BK1 b - - 0 18"]

18... dxc4 19. Rxc4 Rxb5 20. Rxc7 Qd8 {
Hierop had ik mijn hoop gevestigd. De toren op c7 staat in, door de penning
van de d-pion het paard ook en als wit het te verwachten Tdc1 doet, staat de
d-pion in.} 21. Rdc1 Qxd4 {Kan dit? Na enig nadenken besloot ik van wel. 22.
e3 wint kleine kwaliteit en 22. Dxf8 meende ik uitgerekend te hebben tot een
stelling waarin zwart de a-pion wint, wat er toch heel hoopvol uitziet. Eerst
inslaan op f7 had ik gemist, maar blijkt net goed te gaan.} 22. Qxf8+ {Na 32,5
minuut gespeeld, tot de witte bedenktijd vrijwel op was.} (22. e3 Qxe5 23. Bxb5
Qxb5 {is veel beter voor zwart.}) (22. Nxf7 Rf5 23. e3 Qd2 24. f4 Ng4 {wint
ook voor zwart}) (22. Re7) (22. Rxf7 {Deze is nog wel listig. Zwart kan de
toren weghalen, of de dame tussenplaatsen op b4. Allebei dachten we dat de
resterende stelling heel goed is voor zwart, maar dat valt toch tegen.} Re8 {
Er staat van alles in bij wit. Het is een kwestie van goed opletten en goed
rekenen, maar zwart zou moeten winnen.} (22... Qb4 23. Qxb4 Rxb4 24. Ra7 {
is dan juist goed voor wit. De a-pion blijft voorlopig op het bord en de
zevende rij is nu wel lastig.} b5 25. f3 Bd5 26. e4 Bxa2 27. Rcc7 Ne8 28. Rcb7
{loopt niet goed af voor zwart.})) 22... Kxf8 23. Rxf7+ Ke8 24. Rc8+ Qd8 25.
Rxd8+ Kxd8 26. Nc4 Bd5 27. Nd6 Rb2 28. a3 Rb3 29. f3 Rxa3 30. e4 Bc6 31. Kf2
Bd7 {31... Ta2+ brengt Lc4 met slaan op e6 in de stelling. Het leek me beter
dit te voorkomen en het blokkeren van de doorgang van de toren naar de a-lijn
leek ook verstandig.} (31... Ne8 {is beter: dwingt ruil van het paard af en
daarna kan de b-pion ook naar voren.} 32. Rf8 Ke7) 32. Rxg7 Rb3 33. Bc4 Rb2+
34. Ke3 a3 35. Rf7 {Het grootste voordeel van zwart was alweer weg, maar deze
is niet zo goed. Tijd om de b-pion in beweging te zetten.} 35... Ne8 {Hier is op zich
weinig mis mee, maar direct b5 kon ook.} (35... b5 36. Nxb5 Bxb5 37. Bxb5 Rxb5
38. Rxf6 Kc7 39. Rf7+ Kb8 {en zwart kan de a-pion niet meer stoppen.}) 36. Nxe8
Kxe8 37. Rxh7 b5 38. Bd3 

Voor wie geen zin heeft om alle zetten na te spelen, nog maar een diagram.

[Event "SHTV 1 – Schaakmat Westland 1"]
[Site "KNSB-competitie 3e klasse D"]
[Date "2024.11.09"]
[Round "3.1"]
[White "Van Woerden, Michiel"]
[Black "Noordkamp, Wouter"]
[Result "1-0"]
[ECO "E16"]
[Annotator "Wouter"]
[PlyCount "153"]
[EventDate "2024.??.??"]
[SourceVersionDate "2024.11.09"]
[FEN "4k3/3b3R/4p3/1p6/4P3/p2BKPP1/1r5P/8 b - - 0 38"]

38... a2 {Op zich is deze zet niet fout, maar de pionnen
bij elkaar houden met b4 was wel simpeler.} (38... b4) 39. Rh8+ Ke7 40. Ra8
Rxh2 $4 {Zet 40 en direct een afschuwelijke blunder. 40... e5 is het beste,
maar de b-pion naar voren is wel weer consequent. Ik was bang voor de witte
koningsvleugelpionnen, maar had het volgende antwoord helemaal gemist.} (40...
b4 41. Bc4 b3 42. Kf4 Rb1 43. Bxb3 a1=Q {Dit idee had ik even overzien, wit
houdt een loper over en geen toren. Dat scheelt toch wel.} 44. Rxa1 Rxa1 45. h4
{en zwart moet winnen.}) 41. Be2 Kd6 $2 {Van de schrik nog een fout
erachteraan. Ik dacht dat Th3 slechts wit hielp met het naar voren brengen van
zijn pionnen en besloot de b-pion te ondersteunen. Helaas kan zwart dat niet
volhouden.} (41... Rh3 {beperkt de schade nog.} 42. Kf2 Rh2+ 43. Ke3 Rh3 44.
Rxa2 (44. Kf4 {leek mij gevaarlijk, maar dit biedt zwart juist de mogelijkheid
de a-pion op het bord te houden.} e5+ 45. Kxe5 Rh5+ 46. Kd4 Be6 {is nog goed
voor zwart}) 44... Rxg3) 42. Rxa2 {De partij duurde nog 35 zetten, maar met
onvermijdelijk resultaat.} 
1-0

Terwijl mijn partij nog wachtte op het onvermijdelijke, viel bij Daniël de beslissing. Hij speelde met wit een sterke partij en kreeg duidelijk voordeel. Totdat de volgende stelling op het bord stond. Ik stond erbij te kijken en met mijn eigen a3-a2 met rampzalige gevolgen in het achterhoofd, dacht ik ‘als hij maar niet a6-a7 doet’. En jawel. De pion ging naar a7 en daar verloren. Gelukkig gold dat niet voor de partij. Daniël had nog een pion meer, maar die had niet veel waarde en het verpieterde naar remise.

[Event "SHTV 1 – Schaakmat Westland 1"]
[Site "KNSB-competitie 3e klasse D"]
[Date "2024.11.09"]
[Round "3.6"]
[White "Van Loenen, Daniel"]
[Black "Brasser, Paul"]
[Result "1/2-1/2"]
[Annotator "Wouter"]
[SetUp "1"]
[FEN "R7/6kp/P2p1r2/8/2B5/1P2b1K1/7P/8 w - - 0 1"]
[PlyCount "8"]
[SourceVersionDate "2024.11.10"]

{[#]} 1. a7 (1. Rg8+ Kh6 2. Bd3 Bd4 3. b4 Be5+ 4. Kg2 Bd4 5. b5 {en wit wint})
1... Kh6 2. Bd3 Rf7 3. Rd8 Bxa7 4. Rxd6+ Kg7 1/2-1/2

De laatste score was voor Bart. Ook hier meende ik een initiatief voor hem te zien. Er bleef een toreneindspel over waarin wit een verre vrijpion had. Er was nog wel een trucje waarmee zwart kon winnen, maar daar trapte wit niet in en het eindspel werd dan ook remise.

Dus een toch wel teleurstellende 2½-5½ nederlaag. Qua kansen en ook qua score zit er wel vooruitgang in, maar die vooruitgang in score moet toch wel echt sneller gaan dan telkens één of twee halfjes.